กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ วิธีแก้ มีอะไรบ้าง?
กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ ปัญหากวนใจที่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันเพราะทำให้มีปัญหาเกี่ยวกับการกลืน กลืนได้ลำบาก ในบางคนอาจกลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอแค่เพียงเล็กน้อยหรือในกลุ่มที่มีอาการรุนแรงขึ้นมาหน่อยจนทำให้กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ ปวดหู ปวดศีรษะร่วมด้วย อาการระคายเคืองภายในลำคอจนส่งผลให้กลืนน้ำลายไม่ได้ เป็นสัญญาณเบื้องต้นว่าเกิดความผิดปกติภายในลำคอของเรา ที่ถ้าหากปล่อยไว้นานวันก็อาจทำให้กลายเป็นปัญหาใหญ่โตจนจัดการได้ยาก กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ เกิดจากอะไร? วิธีแก้ปัญหากลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ พบทุกคำตอบได้ในบทความนี้
กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ เกิดจากอะไร?
หลายคนที่มีอาการกลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ รู้สึกปวดหน่วงๆ ที่บริเวณข้างซ้าย ข้างขวาอยู่บ่อยครั้งอาจเข้าใจว่าความผิดปกติเหล่านี้เกิดขึ้นจากอาการไข้หวัดแค่เพียงอย่างเดียวเท่านั้น ส่งผลให้เลือกใช้วิธีการรักษาได้ไม่เหมาะสมและอาการที่เจอไม่ทุเลาลงตามลำดับ แต่ความจริงแล้วนั้นปัญหากลืนน้ำลายแล้วเจ็บคออาจเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ โดยสามารถแบ่งออกเป็น 3 ประเภทใหญ่ๆ ได้แก่
- ปัญหากลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัส (Viral Infection)
เป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดในทุกช่วงอายุ หลังจากที่ได้รับเชื้อมาแล้วในช่วง 3-5 วัน ผู้ป่วยในกลุ่มนี้มักมีอาการไอ เจ็บคอ คอแดง กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ มีไข้ต่ำๆ แต่ไม่มีน้ำมูกหรือเสมหะร่วมด้วยในช่วงแรก โดยเชื้อไวรัสที่พบได้บ่อย เช่น เชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ (Influenza) เชื้อไวรัสไข้หวัดทั่วไป เชื้อไวรัสมือเท้าปาก (Enterovirus 71) เชื้อโควิด 19 (Covid-19)
- ปัญหากลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย (Bacterial Infection)
เป็นสาเหตุของอาการเจ็บคอ กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ ที่พบได้ไม่บ่อยนักแต่มักมีอาการของโรคที่รุนแรงกว่า โดยผู้ป่วยในกลุ่มนี้มักมีไข้สูง มีเสมหะข้นเหนียวสีเข้มและไอต่อเนื่องกันหลายวันจนทำให้คอแดง คออักเสบ กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ ปวดหน่วงในลำคอ โดยมีลักษณะอาการที่บ่งชี้โรคแตกต่างกันออกไป เช่น
- โรคต่อมทอนซิลอักเสบ (Tonsilitis) ที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ผู้ป่วยมักมีไข้สูง รู้สึกปวดเมื่อยตามเนื้อตัว ที่ผนังคอหอยและต่อมทอนซิลบวมแดงหรือมีจุดหนองสีขาว กดเจ็บบริเวณต่อมทอนซิล มีอาการเจ็บคอเวลากลืนน้ำลาย เจ็บคอข้างซ้าย-ขวาหรืออาจเจ็บร้าวไปที่หูร่วมด้วย
- โรคคออักเสบ (Pharyngitis) ผู้ป่วยมักมีอาการเจ็บคอมากจนกลืนน้ำลายไม่ได้ กลืนลำบาก ผนังคอหอยหรือเพดานอ่อนบวมแดงร่วมกับมีไข้สูง ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยตามเนื้อตัวและเบื่ออาหาร
- ปัญหากลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอที่ไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อ
นับเป็นอีกสาเหตุที่พบได้บ่อยเนื่องจากโรคบางโรคหรือปัจจัยกระตุ้นต่างๆ ก็อาจทำให้เกิดอาการเจ็บคอ ระคายคอ คออักเสบจนทำให้มีปัญหาเกี่ยวกับการกลืนได้ โดยสาเหตุที่พบได้บ่อย เช่น
- โรคภูมิแพ้ทางเดินหายใจ ทั้งที่เกิดจากพันธุกรรมหรือการอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยมลภาวะ ฝุ่นควัน PM 2.5 และสารเคมีเป็นเวลานาน มีส่วนกระตุ้นให้เกิดการระคายเคืองที่บริเวณระบบทางเดินหายใจส่วนบนและส่วนล่างส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการไอ จาม น้ำมูกไหล ส่งผลให้กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอได้
- อาการกรดไหลย้อน กรดที่ไหลย้อนขึ้นมาจากกระเพาะอาหารจนทำให้เกิดอาการระคายเคืองที่บริเวณหลอดอาหารและผนังลำคอ ส่งผลให้เกิดอาการแสบร้อน ระคายเคืองลำคอ มีอาการกลืนติด กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ เรอบ่อยและคลื่นไส้ อาเจียน
- การใช้เสียงมากเกินไป ในบางรายที่มีอาการกลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอโดยไม่มีภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ร่วมด้วยอาจเกิดขึ้นจากการใช้เสียงมากเกินไป ใช้เสียงผิดวิธี ซึ่งมักพบได้บ่อยในผู้ที่ต้องใช้เสียงเยอะๆ เป็นประจำ เช่น นักร้อง พิธีกร อาจารย์ แม่ค้า พ่อค้า เป็นต้น
- การรับประทานอาหารรสจัด ทั้งอาหารที่มีรสเปรี้ยว เค็ม เผ็ด หรือหวานจัด อาจส่งผลให้เกิดอาการระคายเคืองภายในลำคอและหลอดอาหาร จนทำให้กลืนน้ำลายแล้วรู้สึกเจ็บคอ แสบคอได้
- มีสิ่งแปลกปลอมหรือเนื้องอกภายในลำคอ เช่น ก้างปลาติดคอ เศษกระดูกชิ้นเล็กๆ ติดคอ ผู้ป่วยที่มีอาการไอเรื้อรังที่เกิดจากการมีเนื้องอกหรือเป็นมะเร็งลำคอ ทำให้เกิดอาการระคายเคือง มีอาการกลืนเจ็บ กลืนน้ำลายได้ยาก
วิธีแก้เจ็บคอ กลืนน้ำลายไม่ได้ มีอะไรบ้าง?
เมื่อเราทราบแล้วว่าอาการเจ็บคอ กลืนน้ำลายไม่ได้หรือรู้สึกเจ็บคอเวลากลืนน้ำลายนั้นเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ทั้งอาการที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสและแบคทีเรีย รวมไปจนถึงสาเหตุอื่นๆ ที่ไม่ใช่การติดเชื้อ ส่งผลให้วิธีแก้เจ็บคอ กลืนน้ำลายไม่ได้มีความแตกต่างกันออกไปตามแต่ละสาเหตุของอาการ โดยสามารถแบ่งวิธีแก้เจ็บคอได้ 2 รูปแบบ คือ การรักษาอาการเจ็บคอ กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอด้วยการใช้ยา และวิธีบรรเทาอาการเจ็บคอ กลืนน้ำลายไม่ได้โดยไม่ต้องใช้ยา
- การรักษาอาการเจ็บคอ กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอด้วยการใช้ยา ในกรณีที่มีกลืนน้ำลายเจ็บคอ ระคายเคืองในลำคอที่เกิดจากการติดเชื้อภายในลำคอ แพทย์หรือเภสัชกรอาจมีการแนะนำให้ใช้ยาแก้เจ็บคอเพื่อช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอให้ดีขึ้นอย่างตรงจุด เช่น ยาปฏิชีวนะหรือยาฆ่าเชื้อ ในผู้ที่มีอาการติดเชื้อแบคทีเรียในลำคอ ยาแก้อักเสบ ลดอักเสบในลำคอ จากการติดเชื้อไวรัส และยาแก้เจ็บคอแบบสเปรย์ เม็ดอมแก้เจ็บคอและช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นภายในลำคอ ในกลุ่มที่มีอาการเจ็บคอ กลืนน้ำลายไม่ได้ที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสที่ไม่รุนแรงหรือเกิดจากสาเหตุอื่นๆ โดยแนะนำว่าควรเลือกใช้ยาที่ทำให้ชุ่มคอ ลดอาการระคายเคืองภายในลำคอที่มีส่วนผสมหลักจากธรรมชาติ เช่น สแตนดาร์ดไดซ์โพรโพลิส (Standardized Propoliz Extract) ที่มีความปลอดภัยไม่ทำให้เกิดการตกค้างสะสมภายในร่างกาย
- วิธีบรรเทาอาการเจ็บคอ กลืนน้ำลายไม่ได้โดยไม่ต้องใช้ยา นอกไปจากการรักษาอาการเจ็บคอ กลืนน้ำลายไม่ได้ด้วยการใช้ยาแล้วนั้นเรายังสามารถบรรเทาอาการระคายเคือง กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอให้ดีขึ้นได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตประจำวันให้เหมาะสม ด้วยวิธีการเหล่านี้
- ดื่มน้ำสะอาดให้มากขึ้น โดยควรเลือกดื่มเป็นน้ำอุ่นหรือน้ำในอุณหภูมิปกติเพื่อช่วยให้ลำคอและระบบทางเดินหายใจชุ่มชื้น ลดอาการระคายเคืองและช่วยทำให้รู้สึกสบายคอมากขึ้น
- หลีกเลี่ยงการใช้เสียงเยอะๆ งดตะโกน ตะเบ็งเสียง งดการพูดติดต่อกันนานๆ
- หลีกเลี่ยงการอยู่ในสถานที่ที่มีมลภาวะทางอากาศ สารเคมี ฝุ่น ควัน มากเป็นพิเศษ เช่น นิคมอุตสาหกรรม โรงงาน ตลาดนัด ริมถนน ผับบาร์ ฯลฯ และควรสวมใส่หน้ากากอนามัยเมื่อต้องอยู่ในสถานที่แออัด อากาศถ่ายเทได้ไม่สะดวก
- รับประทานอาหารที่มีรสอ่อน เช่น โจ๊ก ซุป แกงจืด เครื่องดื่มหรือชาสมุนไพร เพื่อช่วยเพิ่มความอบอุ่นในลำคอและป้องกันไม่ให้เกิดอาการระคายเคือง เจ็บคอ มากขึ้น
- หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด ของหวาน ของมัน ของทอด เนื่องจากอาหารเหล่านี้มีส่วนกระตุ้นทำให้เจ็บคอและทำให้ไอถี่ขึ้น
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ เพื่อให้ร่างกายฟื้นฟูตนเองได้อย่างเต็มที่ สำหรับผู้ที่มีกลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ ระคายคอ ควรจัดสภาพแวดล้อมในห้องนอนให้เหมาะสมด้วยการทำความสะอาดห้องนอนและชุดเครื่องนอนอยู่เสมอ ไม่ควรเปิดพัดลมหรือแอร์จ่อตัวโดยตรงเพราะอาจทำให้รู้สึกระคายคอ เจ็บคอมากขึ้น
สรุป
กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ อาจเกิดขึ้นจากหลายสาเหตุทั้งอาการระคายเคืองในคอ กลืนเจ็บที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสและเชื้อแบคทีเรีย และอาการเจ็บคอ กลืนน้ำลายไม่ได้ที่เกิดจากสาเหตุอื่นๆ เช่น โรคภูมิแพ้ทางเดินหายใจ อาการกรดไหลย้อน การใช้เสียงผิดวิธีหรือมีสิ่งแปลกปลอม มีเนื้องอกภายในลำคอ สำหรับวิธีแก้ไข อาการเจ็บคอกลืนน้ำลายไม่ได้นั้นต้องวินิจฉัยหาสาเหตุของอาการและเลือกใช้วิธีการรักษาอย่างเหมาะสมเพื่อการรักษาที่ตรงจุด และป้องกันการใช้ยามากเกินจำเป็น หากมีอาการไอเรื้อรัง กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอที่ไม่สามารถบรรเทาอาการให้ดีขึ้นได้ด้วยตนเอง ควรปรึกษาเภสัชกรหรือแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อวินิจฉัยหาสาเหตุและให้การรักษาที่เหมาะสม
FAQs
กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอเกิดจากอะไรได้บ้าง?
อาจเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ ทั้งอาการระคายคอ กลืนเจ็บ กลืนน้ำลายไม่ได้ที่เกิดจากการติดเชื้อ (เชื้อไวรัสและแบคทีเรีย) ในลำคอ เช่น ไข้หวัด ไข้หวัดใหญ่ โรคคออักเสบ โรคต่อมทอนซิลอักเสบ ฯลฯ นอกไปจากนี้อาจเกิดขึ้นจากสาเหตุอื่นๆ ที่ไม่ใช่การติดเชื้อ เช่น โรคภูมิแพ้ทางเดินหายใจ โรคกรดไหลย้อน การใช้เสียงผิดวิธี มีสิ่งแปลกปลอมหรือเนื้องอกขวางอยู่ในลำคอ เป็นต้น
กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอเหมือนมีอะไรติดคอ?
อาการนี้อาจเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น อาการต่อมทอนซิลอักเสบ จนทำให้เกิดก้อนบวมและกีดขวางการกลืน หรือในผู้ที่มีภาวะกรดไหลย้อนเรื้อรังทำให้กล้ามเนื้อในลำคอเกิดการหดตัวและมีความรู้สึกติดๆ ขัดๆ ภายในลำคอเวลากลืน หากอาการเหล่านี้ทวีความรุนแรงมากขึ้นควรรีบเข้าพบแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อหาวิธีการรักษาที่เหมาะสมต่อไป
คออักเสบ กี่วันหาย?
อาการคออักเสบ จะมีอาการประมาณ 3-7 วัน หลังจากนั้นอาการจะค่อยๆ ดีขึ้นและกลับมาเป็นปกติ
กินอะไรช่วยลดอาการเจ็บคอ?
สำหรับผู้ที่มีปัญหากลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอ ระคายคอ สามารถบรรเทาอาการให้ดีขึ้นได้ด้วยการใช้ยาอมแก้เจ็บคอ สเปรย์พ่นคอสูตรธรรมชาติ รวมถึงการทานอาหารและเครื่องดื่มอุ่นๆ เช่น โจ๊ก ข้าวต้ม น้ำซุป น้ำขิง น้ำสมุนไพร น้ำอุ่น ฯลฯ
กลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอทำยังไง?
เมื่อกลืนน้ำลายแล้วเจ็บคอควรสังเกตตัวเองว่าอาการที่เกิดขึ้นมีความเกี่ยวข้องกับปัจจัยอื่นๆ หรือไม่ เช่น กลืนน้ำลายเจ็บคอร่วมกับการมีไข้สูง มีอาการปวดร้าวไปหู ครั่นเนื้อครั่นตัว ซึ่งอาจเป็นสัญญาณเตือนของการติดเชื้อแบคทีเรียในระบบทางเดินหายใจ หรือมีอาการเจ็บคอ กลืนน้ำลายไม่ได้ หลังการทานอาหารมื้อใหญ่เพราะอาการกรดไหลย้อนกำเริบ อาการเจ็บคอที่เกิดจากการใช้เสียงผิดวิธี หรือเจ็บคอหลังจากการสูดดมฝุ่นควัน PM 2.5 สารเคมี ฯลฯ และเลือกใช้วิธีรักษาอาการเจ็บคอไปตามสาเหตุ
เจ็บคอกลืนน้ำลายไม่ลงเป็นอะไร?
อาจเกิดจากการอักเสบระคายเคือง การบวม ในบริเวณในลำคอจนทำให้กลืนน้ำลายไม่ลง
เจ็บคอแบบไหนไม่ต้องกินยา?
อาการเจ็บคอ กลืนน้ำลายไม่ได้ที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสที่ไม่รุนแรงและอาการเจ็บคอที่เกิดจากสาเหตุทั่วๆ ไป เช่น การใช้เสียงมากเกินไป การอยู่ในที่ที่มีอากาศเย็นและแห้งเป็นเวลานาน อาการกรดไหลย้อน ฯลฯ ซึ่งสามารถบรรเทาอาการด้วยการปรับพฤติกรรมให้เหมาะสมยิ่งขึ้น